Ασκοσφαίρωση

Aμερικανική Σηψιγονία Ευρωπαϊκή Σηψιγονία Ασκοσφαίρωση Τραχειακή Ακαρίωση Βαρροϊκή Ακαρίωση Νοζεμίαση

Ασκοσφαίρωση (Πρακτική Μελισσοκομία του Ανδρέα Θ. Θρασυβούλου) Αίτιο: Οφείλεται στο μύκητα Ascosphaera Apis ο οποίος ανήκει στους ασκομύκητες της οικογένειας Ascosphaeraceae. Προσβάλλει την κοινή μέλισσα καθώς επίσης και τις μοναχικές μέλισσες Megachille Rotundata Nomia και Melanderi. Παθογένεση: Προσβάλλεται ο γόνος της εργάτριας, της βασίλισσας και του κηφήνα στο στάδιο της προνύμφης, ηλικίας μεγαλύτερης των 3 ημερών. Η μόλυνση γίνεται απο σπόρια που βρίσκονται στην τροφή της προνύμφης. Τα σπόρια βλασταίνουν στο πίσω μέρος του στομάχου και οι μυκηλιακές υφές απλώνονται σε όλα τα όργανα του σώματος της προνύμφης, εκτός απο τις τραχείες μέσα σε 48 ώρες. Η προνύμφη πεθαίνει εξαιτίας της μηχανικής ρήξης ζωτικών οργάνων και ιστών του σώματος της, του θρεκτικού ανταγωνισμού που δέχεται από το μύκητα καθώς επίσης και από τοξίνες του μύκητα. Το μυκήλιο διαρρηγνύει τον εξωσκελετό της προνύμφης και καλύπτει όλο το σώμα της με ένα παχύ στρώμα μυκηλιακών υφών. Η νεκρή προνύμφη χάνει τα υγρά του σώματος της, αποξηραίνεται και τελικά μουμιοποείται. Η μουμιοποιημένη προνύμφη έχει άσπρο με ασπροκίτρινο χρωματισμό, όταν δεν σχηματιστούν τα σπόρια του μύκητα, ενώ αντίθετα σταχτοπράσινο εώς μαύρο, όταν σχηματιστούν. Εποχιακή εμφάνιση: Η ασκοσφαίρωση παρουσιάζεται σε όλες τις εποχές που υπάρχει γόνος.Εμφανίζει έξαρση νωρίς την άνοιξη, όταν ο γόνος επεκτείνεται και τις κρύες νύκτες οι ενήλικες μέλισσες αδυνατούν να διατηρήσουν σταθερή τη θερμοκρασία στους 35 C. Έξαρση παρουσιάζει, επίσης, η αρρώστια το καλοκαίρι, μετά τη διακοπή της νεκταροέκκρισης. Τρόποι μετάδοσης: Η ασθένεια μεταδίδεται από σπόρια που βρίσκονται στο μέλι, στη γύρη, στα τοιχώματα της κυψέλης και στο στομάχι των ενήλικων μελισσών. Τα σπόρια διατηρούν τη μολυσματική τους δράση τουλάχιστον δύο χρόνια στο μέλι, ένα χρόνο στη γύρη και δεκαπέντε χρόνια στο περιβάλλον.Τα σπόρια μεταφέρονται από μελίσσι σε μελίσσι με τον άνεμο, το νερό, τις μέλισσες, το μελισσοκόμο και με τα έντομα που ενδημούν στην κυψέλη. Παράγοντες που ευνοούν την ασθένεια: α) Βροχερή και υγρή άνοιξη, ξηρό καλοκαίρι με υψηλές θερμοκρασίες. β) Συχνές επιθεωρήσεις την άνοιξη και χειρισμοί που έχουν ώς αποτέλεσμα την πτώση της θερμοκρασίας στην περιοχή του γόνου (πρόωροι χωρισμοί, σμηνουργία, αδώνατα μελίσσια κ.α.). γ) Γενετική προδιάθεση. Υπάρχουν μελίσσια που δεν απομακρύνουν τις μουμιοποιημένες προνύμφες τόσο γρήγορα όσο άλλα. δ) Διακρής τροφοδοσία με σιρόπι, υποκατάστατα γύρης, ξινισμένα μέλια και μελισσοτροφές. ε) Παραμονή των μαύρων παλιών κηρήθρων στην κυψέλη. στ) Συχνή χρήση αντιβιότικων. Συμπτώματα: α) Ο γόνος είναι διάσπαρτος και τα καλύμματα του βαθουλωμένα. β) Μερικά κελιά έχουν μικρές τρύπες, άλλα είναι ανοικτά και περιέχουν μουμιοποιημένες προνύμφες. γ) Παρατηρούνται μουμιοποιημένες προνύμφες στην είσοδο και στη βάση της κυψέλης. Αντιμετώπιση: Γίνεται κυρίως με μέτρα υγιεινής και προφύλαξης. Μέτρα υγιεινής και προφύλαξης: α) Διατηρούνται δυνατα μελίσσια. β) Απομακρύνονται οι μουμιοποιημένες προνύμφες απο τη βάση και την είσοδο της κυψέλης. γ) Ανανεώνονται οι μαύρες και παλιές κηρήθρες. δ) Αντικαθίστανται οι βασίλισσες κάθες δεύτερη χρονιά. Η βασιλοτροφία γίνεται απο μελίσσια που προσβάλλονται λιγότερο απο την ασθένεια. ε) Το μελισσοκομικό υλικό απολυμαίνεται με φλόγιστρο ή σόδα. Οι κηρήθρες με βαριά προσβολή καίγονται. στ) Αποφεύγονται οι συχνές επιθεωρήσεις και οι επεμβάσεις νωρίς την άνοιξη. Διευκολύνεται ο αερισμός και η απομάκρυνση της υγρασίας απο την κυψέλη. Χημικά Μέσα: Στην Ελλάδα και γενικά στις χώρες μέλης της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν υπάρχει εγκεκριμένο σκεύασμα εναντίον της ασκοσφαίρωσης και η αντιμετώπιση της ασθένειας γίνεται με διάφορα μυκητοκτόνα ή μυκοστατικές ενώσεις.