Tραχειακή ακαρίωση

Aμερικανική Σηψιγονία Ευρωπαϊκή Σηψιγονία Ασκοσφαίρωση Τραχειακή Ακαρίωση Βαρροϊκή Ακαρίωση Νοζεμίαση

Τραχειακή ακαρίωση Ασθένειες του γόνου (Β.ΛΙΑΚΟΥ) Μικρότερης σημασίας ασθένεια των ενήλικων μελισσών. Στην Ελλάδα ενζωοτεί σε ορισμένες περιοχές της Πελοποννήσου, σε λίγα νησιά των Κυκλάδων και στην Κρήτη. Εντοπίζεται κυρίως στο πρώτο ζεύγος των θωρακικών τραχειών. Ο βιολογικός του κύκλος εξελίσσεται μέσα στις τραχείες. • Επιβιώνει δύσκολα έξω από τις τραχείες. • Έξω από αυτές ζει λίγες μόνο ώρες, αν υπάρχουν ευνοϊκές συνθήκες υγρασίας και θερμοκρασίας. • Στη διάρκεια του χειμώνα μπορεί να επιβιώσει εκτός τραχειών. Στην περίπτωση αυτή εγκαθίσταται στη βάση των φτερών, όπου μπορεί και να αναπαραχθεί. Επιδημιολογία: • Η διασπορά του παρασίτου μέσα στο μελίσσι γίνεται με τα γονιμοποιημένα θηλυκά ακάρεα, τα οποία εγκαταλείπουν τις μολυσμένες τραχείες για να εγκατασταθούν σε άλλες μέλισσες. Η διαδικασία δεν είναι πάντοτε επιτυχής. Για να επιτύχει είναι αναγκαίο να έλθουν σε άμεση επαφή οι θώρακες δύο μελισσών συγκεκριμένης ηλικίας. • Tης μολύνουσας μέλισσας ηλικίας άνω των 16 ημερών και της ευαίσθητης στη μόλυνση, ηλικίας μίας μέχρι οκτώ ημερών. Για να καταστεί μια μέλισσα μολύνουσα πρέπέι το άκαρι να συμπληρώσει στις τραχείες της το λιγότερο ένα βιολογικό κύκλο. • Η διασπορά εκτός κυψέλη κατά τα γνωστά. Παρατηρείται ραγδαία αύξηση του ποσοστού μόλυνσης των μελισσιών τους ψυχρούς μήνες του έτους. Το φθινόπωρο ένας μεγάλος αριθμός ακάρεων μεταναστεύει προς αναζήτηση νέου ξενιστή. Η τάση αυτή μετανάστευσης βοηθούμενη από τη μείωση των εξόδων των συλλεκτριών και το σχηματισμό μελισσόσφαιρας το χειμώνα διευκολύνουν τη διασπορά του παρασίτου μεταξύ των μελισσών.Αντίθετα την άνοιξη και για όσο διάστημα υπάρχει άφθονη ανθοφορία, οι μεγάλης ηλικίας μολύνουσες μέλισσες εργάζονται εκτός κυψέλης, μειώνεται η δυνατότητα επαφής με τις ευαίσθητες μέλισσες και το ποσοστό των μολυσμένων μελισσών μειώνεται ραγδαία. Παθογένεια: • Αν και η παθογόνος δράση που ασκείται στη μέλισσα και το μελίσσι από A. woodi έχει αμφισβητηθεί, δεν υπάρχει αμφιβολία στο ότι: • Αποφράσσει τις θωρακικές τραχείες, μειώνει την κυκλοφορία του αέρα και προκαλεί εκφύλιση στους θωρακικούς μύες. • Μυζά έστω μικρές ποσότητες αιμολέμφου και εγχύει τοξίνες. • Τραυματίζει με τα στοματικά του μόρια και προκαλεί κακώσεις στις αρθρώσεις και τους μύες στη βάση των φτερών. • Ανοίγει θύρες εισόδου για παθογόνους μικροοργανισμούς. • Προκαλεί αλλοιώσεις στα εκκριτικά κύτταρα των υποφαρυγκικών αδένων. • Στις βραχύβιες καλοκαιρινές μέλισσες ο αριθμός των ακάρεων είναι πολύ μικρός και και η ασκούμενη παθογόνος δράση ανεπαίσθητη. • Αντίθετα στις χειμερινές μέλισσες ο αριθμός των ακάρεων είναι μεγάλος μπορεί να φτάσει μέχρι και 100, και οι επιπτώσεις πολύ σοβαρότερες. Μέχρι πριν λίγα χρόνια επικρατούσε η άποψη ότι η τραχειακή ακαρίαση μόνο κάτω από δυσμενείς συνθήκες μπορεί να προκαλέσει απώλειες σα μελίσσια. • Πρόσφατα κερδίζει έδαφος ή άποψη ότι η παθογόνος δράση ποικίλει ανάλογα με την ευαισθησία των μελισσών στο A. woodi και ότι επηρεάζεται ανάλογα από τις κλιματικές και τις μελισσοκομικές συνθήκες. Συμπτώματα: • Επί μεγάλο χρονικό διάστημα δεν παρατηρείται κανένα σύμπτωμα, ακόμη και μέλισσες με πολύ μολυσμένες τραχείες είναι ικανές να πετούν και να συλλέγουν φυσιολογικά μέχρι λίγες ημέρες πριν από το τέλος της ζωής τους. • Μερικές αδυνατούν να πετάξουν, σέρνονται μπροστά από την κυψέλη, παρουσιάζουν ένα είδος χορείας των φτερών. Μερικές τα κρατούν σε σε μη φυσιολογική θέση. • Οι κοιλιές τους είναι σκληρές και διογκωμένες επειδή αδυνατούν να πετάξουν και να αποβάλουν τα περιττώματα τους. • Το A. woodi προσβάλει και τις βασίλισσες οι οποίες είναι δυνατό να ζήσουν ακόμη και χρόνια χωρίς να παρουσιάζουν κανένα σύμπτωμα. Διάγνωση: Τα συμπτώματα του νοσήματος δεν είναι παθογνωμονικά. Η ύπαρξη μελισσών που σέρνονται μπροστά στην κυψέλη ή κρατούν τα φτερά τους σε μη φυσιολογικές θέσεις, την περίοδο του χειμώνα μας επιτρέπει να υποψιασθούμε το νόσημα. Μόνο η εργαστηριακή διάγνωση, η οποία θα στηριχθεί στα παθολογοανατομικά ευρήματα των τραχειών επιτρέπει την ασφαλή διάγνωση. Τραχεία μολυσμένη με ακάρεα Τραχείες α με ελαφρές, β με μέτριες και γ με έντονες αλλοιώσεις Αντιμετώπιση: Παλαιότερα χρησιμοποιήθηκε πληθώρα φαρμάκων με σχετικά μικρή επιτυχία. • Σήμερα η ασθένεια αντιμετωπίζεται αποτελεσματικά με επιλογή ανθεκτικών μελισσιών. • Η Ελληνική μέλισσα Apis mellifera macedonica είναι ανθεκτική στην ασθένεια.